Ventilatie bij renovatie

Ga jij binnenkort je woning renoveren? Dan kan het zijn dat je te maken krijgt met ventilatie-eisen waaraan je moet voldoen. De overheid heeft deze eisen laten opnemen in het Bouwbesluit. Wil jij weten wat de eisen zijn en of deze verplicht zijn voor jou? Lees dan snel verder!

Waarom ventileren?

Mensen die hun woning renoveren kiezen er vaak voor om hun isolatie te verbeteren. Dat is natuurlijk goed, omdat het voor temperatuurbehoud in de woning zorgt. Hierdoor is de woning bovendien ook een stuk zuiniger. Echter is zorgt goede isolatie er ook voor dat natuurlijke ventilatie bijna niet meer mogelijk is. Vervuilde lucht kan veel lastiger naar buiten worden afgevoerd en frisse lucht kan niet zomaar meer de woning instromen. Het gevolg hiervan is dat de bewoners gezondheidsklachten kunnen oplopen en de woning niet meer comfortabel is om in te wonen. Een ventilatiesysteem zorgt ervoor dat er altijd frisse lucht naar binnen kan stromen en vervuilde lucht altijd kan worden afgevoerd. Dit is dan ook de reden dat ventilatie belangrijk is in gerenoveerde woningen.

Wat zijn de ventilatie-eisen?

De overheid vindt het belangrijk dat woningen gezond zijn om in te leven. Dit is de reden dat zij ventilatie-eisen hebben opgesteld voor gerenoveerde woningen en nieuwbouwwoningen.

Het ventilatiesysteem in een gerenoveerde woning moet:

• Frisse lucht naar binnen laten stromen via de droge ruimtes, zoals de woonkamer, de werkkamer en de slaapkamers;
• De frisse lucht langs tussenruimtes laten stromen, zoals de hal en de vliering;
• De frisse lucht als laatste naar de natte ruimtes laten stromen, zoals de keuken, het toilet en de badkamer;
• De vervuilde lucht afzuigen vanuit de natte ruimtes en naar buiten leiden;
• Grote energieverliezen voorkomen.

Is het verplicht?

De ventilatie-eisen gelden niet voor elke gerenoveerde woning. In het Bouwbesluit wordt renovatie onderverdeeld in volgende vier categorieën:

1. Renovatie: gedeeltelijk vernieuwingen, veranderingen of een vergroting van het huis.
2. Renovatie met vernieuwing of vervanging van de isolatielagen in het huis.
3. Ingrijpende renovatie: 25% van de woning wordt verandert, vernieuwd, of  uitgebreid.
4. Verbouwing waarbij het technische bouwsysteem wordt aangepast: Een gehele of gedeeltelijke aanpassing.

Alleen bij de vierde categorie moet het ventilatiesysteem worden aangepast, als deze nog niet aan de richtlijnen voldoet. Het ventilatiesysteem moet een capaciteit van minimaal 5000 m3 per uur hebben. Wil je meer informatie? Bezoek dat de website van het Bouwbesluit online.

Ventilatiesystemen

De ventilatiesystemen die voldoen aan de ventilatie-eisen van het bouwbesluit zijn de (gedeeltelijk) mechanische ventilatiesystemen C, D en E.

Ventilatiesysteem C

Bij ventilatiesysteem C is er sprake van zowel natuurlijke ventilatie, als mechanische ventilatie. De afzuiging van vervuilde lucht vindt namelijk op een mechanische manier plaats en de toevoer van schone lucht op een natuurlijke manier.

In de praktijk houdt dit in dat er een motor wordt gebruikt om de vervuilde lucht af te zuigen en via buizen naar buiten te voeren. De afzuigpunten van het systeem bevinden zich meestal in natte ruimtes, zoals de keuken, het toilet en de badkamer. Wanneer de vervuilde lucht is afgevoerd, komt er plaats vrij voor schone lucht in huis. Deze lucht kan middels ventilatieroosters en ramen in droge ruimtes, zoals de slaapkamer en de woonkamer, naar binnen stromen.

De voordelen

Ventilatiesysteem C kent veel voordelen:

• Het is het goedkoopste systeem van alle opties waaruit je kunt kiezen bij nieuwbouw;
• Het elektriciteitsverbruik ligt lager dan bij ventilatiesysteem D;
• Het kan vraaggestuurd werken aan de hand van sensoren die de luchtkwaliteit in huis meten. Als de kwaliteit niet optimaal is, dan wordt er automatisch extra geventileerd.

De nadelen

Naast voordelen, heeft ventilatiesysteem C ook een aantal nadelen:

• Het kan de frisse toevoerlucht niet voorverwarmen, waardoor je tocht en koudebruggen kunt ervaren;
• De luchtkwaliteit is minder goed dan bij andere ventilatiesystemen. Vervuiling van buiten kan namelijk makkelijker naar binnen treden;
• Geluid van buitenaf kan makkelijker binnen gehoord worden.

De prijs

De prijs om ventilatiesysteem C te laten installeren ligt onder andere aan de grootte van je woning en het model dat je kiest. Echter kun je uitgaan van een prijs tussen de € 3.250 en € 4.500 inclusief plaatsing en exclusief btw.

Ventilatiesysteem D

Ventilatiesysteem D staat beter bekend als een WTW-unit of een balansventilatie. Het is een compleet mechanisch systeem, wat inhoudt dat de afzuiging van vervuilde lucht en de toevoer van schone lucht tot stand komen met behulp van een motor.

De afgezogen lucht wordt via een buizenstelsel naar buiten gevoerd en de schone lucht wordt via de motor van buiten aangezogen. Deze aangezogen lucht wordt altijd gefilterd, alvorens het het huis wordt ingeblazen.

Ventilatiesysteem D zorgt tevens voor warmtebehoud in je woning. De warmte van afgezogen lucht wordt gebruikt om frisse lucht van buiten voor te verwarmen.

De voordelen

De voordelen van ventilatiesysteem D zijn:

• Het verwarmt de toevoerlucht voor, waardoor je geen last hebt van koudebruggen of tocht;
• Het zorgt voor een betere luchtkwaliteit in huis dan ventilatiesysteem C, omdat vervuiling van buitenaf minder snel naar binnen kan treden;
• Je ervaart geen geluidshinder van buitenaf.

De nadelen

Ventilatiesysteem D heeft ook een aantal nadelen:

• Het heeft een hoge investeringsprijs;
• Het heeft meer onderhoud nodig dan ventilatiesysteem C;
• Het verbruikt relatief meer elektriciteit.

De prijs

De prijs om ventilatiesysteem D te laten installeren ligt onder andere aan de grootte van je woning en het model dat je kiest. Echter kun je uitgaan van een prijs van minimaal €6.000 inclusief plaatsing en exclusief btw.

Ventilatiesysteem E

Ventilatiesysteem E is een compleet mechanisch systeem. De af- en aanvoer van lucht worden tot stand gebracht door middel van een motor. De vervuilde lucht wordt via afvoerbuizen naar buiten geleid en de schone lucht wordt aangezogen door ventilatieroosters. Deze roosters bevatten bovendien filters die ervoor zorgen dat gevaarlijke stoffen niet met de lucht mee naar binnen stromen.

Met ventilatietype E kun je zelf de ventilatie-intensiteit bepalen. Daarnaast zit bij dit systeem een warmtepomp, waardoor je gebruik kunt maken van warmteterugwinning. De pomp zorgt er namelijk voor dat het water van de verwarming en de boiler verwarmd kunnen worden met de warmte uit de afgezogen lucht.

De voordelen

Ventilatiesysteem E brengt meerdere voordelen met zich mee. Deze zijn:

• Het is het meest energiezuinige ventilatiesysteem;
• Vervuiling van buitenaf kan de woning niet binnentreden;
• Je ervaart geen geluidshinder van buitenaf.

De nadelen

Dit zijn de nadelen van ventilatiesysteem E:

• Het is het duurste systeem om te laten installeren;
• Het is mogelijk dat je geluidshinder ervaart door het mechanische systeem.

De prijs

De prijs om ventilatiesysteem E te laten installeren ligt onder andere aan de grootte van je woning en het model dat je kiest. Echter kun je uitgaan van een prijs van tussen de € 6.000 en € 10.000 inclusief plaatsing en exclusief btw.

Het onderhoud

Het is belangrijk dat je je ventilatiesysteem goed onderhoudt. Zo zorg je ervoor dat de lucht in huis daadwerkelijk schoon is en je ventilatiesysteem langer meegaat. Daarnaast maakt een goed onderhouden ventilatiesysteem minder geluid.

Onderhoud

Laat een vakman langskomen om het mechanische gedeelte van je ventilatiesysteem goed te onderhouden en te reinigen. Je kunt de volgende richtlijnen aanhouden:

• Laat elke twee jaar klein onderhoud uitvoeren. Je ventilatiebox wordt dan gereinigd en geïnspecteerd. Ook je ventielen worden dan gereinigd en afgesteld.
• Laat elke vier jaar groot onderhoud uitvoeren. Je ventilatiebox wordt dan gereinigd en geïnspecteerd. Ook worden de ventielen en afvoerkanalen gereinigd. Als laatste wordt het gehele systeem goed afgesteld.

Reinigen

De toevoerroosters moeten regelmatig worden gereinigd. Dit kun je zelf doen. Het kan nodig zijn om je roosters hiervoor eerst los te moeten schroeven. Je kunt het stof zo uit de roosters zuigen met een stofzuiger en hier vervolgens overheen gaan met een sopje.

Een aantal tips

Hier volgen een aantal tips om ervoor te zorgen dat de ventilatie in jouw woning altijd op en top is!

• Zet je ventilatiesysteem nooit uit;
• Zorg ervoor dat je ventilatiesysteem goed staat afgesteld;
• Zorg ervoor dat lucht in je woning vrij kan stromen. Dit doe je door 1,5 centimeter ruimte onder binnendeuren te laten en eventueel ventilatieroosters te plaatsen;
• Plaats schakelaars door het hele huis, zodat je altijd gemakkelijk de ventilatie intensiteit kunt aanpassen;
• Laat je ventilatiesysteem keuren met een Ventilatie Prestatie Keuring;
• Laat je ventilatiesysteem regelmatig onderhouden en reinigen.

Voor welk ventilatiesysteem moet ik kiezen?

Welke ventilatiesysteem je moet kiezen ligt geheel aan je eigen voorkeuren. Je weet nu wat de voor- en nadelen zijn van elk systeem. Vraag jezelf dus af welke voordelen essentieel zijn voor jou en met welke eventuele nadelen je kunt leven.

Het ventilatieplan

Heb je een ventilatiesysteem uitgekozen? Dan wordt het tijd om het ventilatieplan op te stellen. Dit is een verplicht plan dat ervoor zorgt dat jouw ventilatie goed werkt en juist is ingesteld. In principe bestaat het plan uit twee onderdelen:

1. Het ventilatievoorontwerp: dit wordt voor de start van de installatie opgesteld. Hierin staat voor welk ventilatiesysteem er is gekozen en waar deze precies wordt geïnstalleerd.
2. Het ventilatieprestatieverslag: dit wordt na de installatie opgesteld. Hierin staat wat de behaalde prestaties van het ventilatiesysteem zijn.

Je kunt het ventilatieplan laten opstellen door een installateur of een Energieprestatie en Binnenklimaat (EPB) verslaggever.