Natuurlijke ventilatie

Natuurlijke ventilatie bestaat al eeuwen en is de meest simpele vorm van ventilatie. Deze vorm van ventilatie is gebaseerd op het natuurkundig principe dat warme lucht opstijgt. Met natuurlijke ventilatie wordt zowel de instroom als afvoer van lucht op een natuurlijke manier geregeld. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over natuurlijke ventilatie.

Video

Wil je meer weten over natuurlijke ventilatie? Bekijk dan onderstaande video.

---

Wat is natuurlijke ventilatie?

Natuurlijke ventilatie is een manier van ventilatie waarbij geen motor wordt gebruikt voor de toe- of afvoer van lucht. De meeste huizen in Nederland maken gebruik van natuurlijke ventilatie. Natuurlijke ventilatie wordt ook wel ventilatiesysteem A genoemd. In een huis met een natuurlijke ventilatie stroomt de schone, droge lucht binnen via raamroosters en kieren. Vervolgens verlaat de vuile, vochtige lucht het huis via hoger gelegen raamroosters en andere openingen. Met andere woorden: schone lucht stroomt de woning binnen via lager gelegen raamroosters, en vervuilde lucht verlaat de woning via hoger geplaatste raamroosters. Warme lucht stijgt tenslotte op.

Voor een gezonde leefomgeving is het belangrijk dat ten minste de helft van de lucht in je huis verse lucht van buitenaf betreft. Je kunt een specialist laten testen of dit in jouw huis het geval is.

Voordelen natuurlijke ventilatie

Natuurlijke ventilatie is de goedkoopste en simpelste vorm van alle soorten ventilatie. Oudere woningen zijn vaak minder goed geïsoleerd dan nieuwbouwhuizen. Hierdoor verloopt de ventilatie via de naden en kieren die zich in het gebouw bevinden. Het gebeurt dus eigenlijk vanzelf en er hoeft bijna niet meer over nagedacht te worden.

Ook hoeft er geen mechanisch ventilatiesysteem geïnstalleerd te worden, wat scheelt in de kosten. Het kan namelijk vrij duur zijn om een ouder huis te voorzien van een compleet nieuw mechanisch ventilatiesysteem. Bovendien heeft een natuurlijk ventilatiesysteem geen grote onderhoudsbeurten nodig. Er komt bij natuurlijke ventilatie tenslotte geen motor of ander mechanisch systeem aan te pas komt en dat scheelt dus in de onderhoudskosten.

Nadelen natuurlijke ventilatie

Natuurlijke ventilatie kent ook nadelen. De afvoer en toevoer van schone lucht is bijna niet handmatig te regelen. Als er buiten bijvoorbeeld een storm is, is er plotseling veel toevoer van frisse lucht. Een ruimte wordt op deze manier wel erg snel verkoeld. Dit zorgt er dus voor dat de stookkosten weer omhoog gaan.

Daarnaast komt er ook makkelijk verontreinigde lucht binnen. Dit is vooral het geval bij woningen in de Randstad, waar er meer uitlaatgassen zijn. Bovendien vinden veel mensen het niet fijn als het tocht in huis. Ze doen daarom raamroosters dicht of gebruiken tochtstoppers. Hoewel dit helpt de verspreiding van kou tegen te houden, blokkeert het ook de omloop van frisse lucht.

Mocht het zo zijn dat je ventilatieroosters hebt, dan is het wel belangrijk dat je één keer in het half jaar de ventilatieroosters schoonmaakt. Aan ventilatieroosters zit dus wat onderhoud verbonden. Deze moeten afgezogen worden en schoongemaakt worden met een doekje. Het kan zo zijn dat je hiervoor de roosters moet demonteren.

Hoe ventileer je een huis goed?

Één van de belangrijkste ventilatietips is om je huis de hele dag door te voorzien van schone, frisse lucht. Ventileren is dus een proces dat nooit stopt. Als je huis niet is voorzien van mechanische ventilatie, dan is het de bedoeling dat je de natuurlijke ventilatie goed op orde hebt. Daarom is het handig als je het grootste gedeelte van je ramen voorziet van rooster. Het is de bedoeling dat deze raamroosters altijd open staan. Ook is het verstandig dat je ramen zo vaak mogelijk op een kiertje open zet.

Aangezien lucht zich verspreid door kieren in het huis, is het goed als de binnendeuren ongeveer 1,5 cm boven de vloer of drempel uitkomen. Mocht dit niet het geval zijn, dan zou je ook roosters kunnen laten plaatsen in de deuren, of de deuren laten inkorten.

Als je benieuwd bent of jouw huis goed geventileerd is, dan kun je dit meten. Dit kun je onder andere doen met een CO₂-meter. Deze meet hoe hoog het CO₂-gehalte in huis is. Als deze te hoog is, dan heb je dus een betere ventilatie nodig. Ook kun je een hygrometer gebruiken. Deze meet de luchtvochtigheid in huis. Als deze te hoog of te laag is, dan weet je wederom dat je je huis beter moet ventileren. De ideale luchtvochtigheid in huis ligt tussen de 40% en 55%.

Er zijn een aantal ruimtes in huis waar ventileren het belangrijkst is. Denk aan de keuken, badkamer of de slaapkamer. Hoe je deze ruimtes het beste kunt ventileren, lees je hieronder.

Ventileren in de badkamer, keuken en het toilet

De keuken en badkamer worden ‘natte ruimtes’ genoemd, omdat het vochtgehalte hier veel groter is dan in andere kamers. Het is dan ook uitermate belangrijk dat je deze ruimtes voorziet van een goede ventilatie.

Zet na het douchen je badkamerraam voor maximaal een half uur open. Op deze manier zorg je ervoor dat de vuile, vochtige lucht naar buiten kan en er frisse, droge lucht naar binnen stroomt. Let er wel op dat je het raam niet te lang open laat staan. Door te snelle temperatuurwisselingen kunnen er namelijk schimmels in de badkamer ontstaan. Bovendien kan een raam dat te lang open staat ervoor zorgen dat de luchtstroom in de rest van het huis verslechtert.

Ook in de keuken is het belangrijk om goed te ventileren. Om te voorkomen dat de luchtkwaliteit verslechtert tijdens het koken, wordt er aangeraden om gebruik te maken van een afzuigkap. Zet deze niet alleen aan tijdens, maar ook tot een kwartier na het koken.

Vergeet ten slotte niet het toilet te ventileren. Zet na elk toiletbezoek een raampje open om de ruimte goed te ventileren. Laat het raam echter niet de hele dag open staan. Dit kan namelijk schimmelvorming veroorzaken en de luchtstroom in andere ruimtes belemmeren.

Ventileren in de slaapkamer

Hoewel de slaapkamer geen natte ruimte is, is het toch een ruimte waar ventileren extra belangrijk is. Gemiddeld gezien breng je waarschijnlijk de meeste tijd door in deze kamer, omdat je hier slaapt. Bovendien transpireert men meer tijdens het slapen. Om deze redenen vervuilt de lucht sneller en is ventileren essentieel. Probeer daarom altijd je ventilatieroosters open te laten of het raam op een kiertje te zetten tijdens het slapen.

Conclusie van dit artikel

Een goede ventilatie in huis is dus prima te regelen op een natuurlijke manier. Zorg voor genoeg ventilatieroosters en zet ramen zo vaak mogelijk op een kiertje. Schenk hierbij extra aandacht aan de badkamer, wc, keuken en slaapkamers. Mocht het zo zijn dat het je niet lukt om het huis voldoende te ventileren met natuurlijke ventilatie, kijk dan of het mogelijk is om een mechanisch ventilatiesysteem te laten installeren.