Warmtepomp

In steeds meer huizen wordt een warmtepomp geïnstalleerd, omdat dit een duurzaam alternatief is op de CV ketel. Hoe een warmtepomp precies werkt leggen we je uit in dit artikel. Ook vertellen we je onder andere je welke soorten warmtepompen er zijn, hoeveel geld je hieraan kwijt bent en wat de voor- en nadelen zijn. Lees dus snel verder!

Wat houdt een warmtepomp in?

Een warmtepomp is een machine die zorgt voor warm water en verwarming in je woning. De warmte hiervoor wordt uit de grond, lucht of grondwater gehaald en is daarom duurzaam.Met een warmtepomp zorg je voor je eigen warme water en dat is ideaal voor huishoudens die zelfvoorzienend willen zijn. Een aantal soorten warmtepompen kunnen je woning bovendien ook koelen.

Hoe werkt een warmtepomp?

Hoe een warmtepomp precies werkt ligt aan het soort dat je hebt. Echter is de essentie wel hetzelfde. Er wordt namelijk gebruikgemaakt van een warmtewisselaar. Deze haalt warmte uit de lucht, de bodem of het grondwater buiten je huis. Vervolgens wordt de temperatuur van deze warmte verhoogd door een koudemiddel. Dit koudemiddel wordt verbrand tot een gasvorm. Vervolgens wordt het naar een compressor geleid en daar onder hoge druk gezet. Dit zorgt ervoor dat de temperatuur een stuk hoger wordt. De condensor zet dit hete gas vervolgens weer om in vloeistof waardoor de warmte vrij komt. Deze hitte wordt uiteindelijk gebruikt om het water in huis te verwarmen. Zo heb je dus warm stromend water en vaak ook een verwarmd huis. Een aantal warmtepompen werken in combinatie met een CV ketel. Deze kan bijspringen wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte genereert.

Een warmtepomp kan je huis ook koelen

Er zijn warmtepompen die je huis kunnen koelen. Dat is natuurlijk fijn in de zomermaanden. Warmtepompen die werken met grondwater zijn hier het meest efficiënt voor. Grondwater is namelijk erg koel en hierdoor kan je huis zonder extra kosten gekoeld worden. Warmtepompen die gebruik maken van buitenlucht kunnen je huis ook koelen. Hier heeft dit model echter wel energie voor nodig en dat kost je extra geld.

Is een warmtepomp duurzaam?

Een warmtepomp is duurzaam, omdat deze natuurlijke bronnen gebruikt voor het opwekken van warmte. Volledig CO2 neutraal is een warmtepomp echter niet, omdat er elektriciteit voor nodig is. Deze elektriciteit wordt wel heel efficiënt gebruikt. Met één kWh aan stroom wordt namelijk tot vijf kWh aan warmte gegenereerd.

Aan de ene kant zal je stroomverbruik toenemen bij het gebruik van een warmtepomp, maar aan de andere kant neemt je gasverbruik af. Liggend aan het type warmtepomp dat je hebt zul je 50% tot 100% minder gas gebruiken. Als je al het al verbruik tegen elkaar wegstreept, dan is de totale CO2 uitstoot 20% tot 45% lager bij het gebruik van een warmtepomp.

Geld besparen met een warmtepomp

Het gebruik van een warmtepomp is niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. Een huishouden dat in een goed geïsoleerde eengezinswoning woont, betaalt ongeveer €840,- per jaar aan gas voor warm stromend water en de verwarming. Als dit gezin over zou gaan op een warmtepomp, dan zouden zij tussen de €140,- en €310,- per jaar besparen. Dit betekent overigens ook dat je de investering die je doet in een warmtepomp terug zult verdienen. De gemiddelde terugverdientijd ligt tussen de zeven en 15 jaar.

Welke soort warmtepompen zijn er?

Er zijn veel merken die verschillende soorten warmtepompen aanbieden. Denk hierbij aan de merken Miele, Intex, Nefit en Itho. Al met al kun je kiezen uit drie soorten warmtepompen. Deze zijn: de volledig elektrische warmtepomp, de hybride warmtepomp en de ventilatiewarmtepomp. Elk van deze warmtepompen heeft andere eigenschappen.

De volledig elektrische warmtepomp

De volledig elektrische warmtepomp zorgt ervoor dat zowel het stromende water, als het water voor de verwarming verwarmd wordt. Met deze warmtepomp heb je helemaal geen andere CV ketel meer nodig. Je kunt de CV ketel dus in principe laten verwijderen, als je ook nog eens gasloos kookt.

De volledig elektrische warmtepomp kan warmte halen uit de lucht, grondwater en de bodem en brengt dit op een aangename temperatuur. Bij dit type warmtepomp heb je een voorraadvat voor warm water nodig.

Wat kost een volledig elektrische warmtepomp?

Een volledig elektrische warmtepomp die warmte uit de lucht haalt kost tussen de €6.500,- en €14.000,-. Wil je er een die warmte uit de bodem haalt, dan ben je tussen de €8.500,- en €19.500,- kwijt.

Niet iedereen kan zich dit veroorloven, maar gelukkig zijn er subsidies waarvoor je in aanmerking kunt komen. Zo kun je tussen de €1.300,- en €2.500,- krijgen voor een volledig elektrische warmtepomp die warmte uit de lucht haalt en tussen de €2.650,- en €3.400,- voor het model dat warmte uit de bodem haalt.

De hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp onttrekt warmte uit de buitenlucht en is altijd aangesloten op de CV ketel. De warmtepomp verwarmd een groot deel van het stromende water in huis. Ook zorgt het ervoor dat je verwarming werkt. Wanneer de warmtepomp zijn limiet heeft bereikt, springt de CV ketel aan. De rest van je behoeften wordt dan voorzien door middel van gas. Dit is vooral het geval wanneer het buiten koud is.

Wil je een hybride warmtepomp in huis laten installeren? Dan is het belangrijk dat er in de buurt van je CV ketel genoeg plek is voor een apparaat van 30x30x60 centimeter. Ook moet je buiten je huis genoeg plek hebben voor de buitenunit. Deze is ongeveer even groot als de buitenunit van een airco.

Wat kost een hybride warmtepomp

Voor een hybride warmtepomp betaal je tussen de €3.600,- en €4.600,-, exclusief CV ketel en tussen de €4.700,- en €6.700,- inclusief CV ketel. Je kunt echter in aanmerking komen voor een subsidie van de overheid. Liggend aan het model krijg je dan tussen de €1.500,- en €1.800,- terug.

De ventilatiewarmtepomp

De ventilatiewarmtepomp werkt in combinatie met een ventilatiesysteem. De warmtepomp gebruikt namelijk de warmte uit ventilatielucht om stromend water en water voor je verwarming te verwarmen. Het nadeel van de ventilatiewarmtepomp is dat deze niet genoeg capaciteit heeft om in al je behoeften te voorzien. Daarom heb je standaard nog een andere verwarmingsinstallatie nodig.

De ventilatiewarmtepomp wordt geïnstalleerd op de plek van je ventilatie-unit. Dit betekent dat je geen losse buiten-unit voor de warmtepomp nodig hebt. Het voordeel van deze warmtepomp is dat het ook warm water kan genereren wanneer het buiten koud is.

Je kunt alleen een ventilatiewarmtepomp laten installeren wanneer je een ventilatiesysteem hebt met minimaal een mechanische afvoer. Deze kun je vooral terugvinden in huizen die gebouwd zijn tussen 1976 en 2000.

Wat kost een ventilatiewarmtepomp

Voor een ventilatiewarmtepomp ben je tussen de €2.500,- en €4.700,- kwijt. Dit is exclusief CV ketel en inclusief installatiekosten. Je kunt bovendien in aanmerking komen voor een subsidie van tussen de €1.250,- en €1.550,-.

Aanpassingen aan je woning voor een warmtepomp

Aanpassingen aan je woning voor een warmtepomp zijn niet altijd nodig. In sommige gevallen moeten er echter wel aanpassingen worden gedaan aan de radiatoren of de isolatie.

Radiatoren vervangen voor een warmtepomp

Voor de volledig elektrische warmtepomp heb je een lage temperatuur verwarming (LTV) nodig. Dit zijn vloer- spiegel- of wandverwarming of speciale radiatoren die goed werken op lage temperaturen. Je zult je normale radiatoren hier dus voor moeten vervangen. Dat is nodig, omdat de warmtepomp het water maar tot tussen de 35 en 55 graden verwarmd. Een normale CV ketel doet dit tot tussen de 60 en 80 graden.

Voor de hybride warmtepomp is een LTV niet per se nodig. Het is echter wel efficiënter om dit te doen, omdat je dan optimaal gebruik kunt maken van de warmte die de hybride warmtepomp genereert.

Het aanleggen van LTV kost €2.500,- bovenop de kosten voor de warmtepomp.

Isolatie verbeteren voor een warmtepomp

Het gebruik van een warmtepomp is het meest rendabel wanneer jouw woning beschikt over een goede isolatie. Op deze manier gaat er minder warmte verloren. Dubbel glas in alle ramen maakt onderdeel uit van een goede isolatie.

Is een warmtepomp geluidloos?

De hybride warmtepomp en de volledig elektrische warmtepomp maken gebruik van een buiten-unit. Deze bevat een ventilator die geluid maakt wanneer de warmtepomp zijn werk doet. Het is daarom belangrijk dat je deze op een slimme plek plaatst, zodat jijzelf en je buren geen geluidshinder door ervaren.

Wat is een goede plek voor de buiten-unit van mijn warmtepomp?

Er zijn een aantal handige plekken om de buiten-unit van je warmtepomp te plaatsen. Deze zijn:

• Aan de zijkant van je woning.
• Achter een schuur of kast. Zo staat deze ook niet in het zicht.
• Op het dak van een aan- of uitbouw. Deze moet dan niet gevoelig zijn voor trillingen.

Plaats de buiten-unit van je warmtepomp in ieder geval NIET:

• Dichtbij ramen die vaak openstaan.
• Dichtbij je buren.
• Op het dak boven de slaap- of woonkamer.

De installatie van een warmtepomp

De installatie van een warmtepomp is een technische taak en het is daarom ook echt niet aan te raden om dit zelf te doen. Laat dit werk over aan vakmannen. Zo kun je er zeker van zijn dat je warmtepomp naar behoren werkt. Toch zijn er een aantal dingen waar je zelf achteraan moet, als je een warmtepomp wilt laten installeren. Deze zijn:

Controleer of een vergunning nodig is

Voor een hybride warmtepomp en een volledig elektrische warmtepomp heb je een buiten-unit nodig. Om deze te mogen plaatsen is soms een vergunning nodig. Je kunt bij de gemeente navragen of dit het geval is voor jou. Voor het gebruik van grondwater of de bodem als warmtebron gelden vaak andere regels. Vraag na wat de regels zijn in jouw geval bij de gemeente en het installatiebedrijf.

Controleer de elektriciteitsaansluiting

De meeste woningen in Nederland hebben een elektriciteitsaansluiting van 1×35 Ampère. Dit is genoeg voor hybride warmtepompen tot 5 kW. Voor hybride warmtepomp boven de 5 kW en de meeste volledig elektrische warmtepompen heb je een aansluiting nodig van 3×25 Ampère. Check bij het installatiebedrijf die jouw warmtepomp installeert of dit daadwerkelijk nodig is. Mocht dit het geval zijn, dan kun je dit doorgeven aan de netbeheerder. Je betaalt hier eenmalige kosten voor. Je kosten voor het vastrecht blijven hetzelfde. Je zult ook je groepenkast moeten uitbreiden en extra stroomleidingen moeten aanleggen.

Kies een goed installatiebedrijf

Kies een goed installatiebedrijf om je warmtepomp te laten plaatsen. Het is verstandig om alle taken te laten doen door hetzelfde bedrijf. Vraag hen ook om een handleiding van het hele systeem aan jou te leveren.

Houd het stroomverbruik in de gaten

Het is verstandig om het stroomverbruik van de warmtepomp in de gaten te houden na de installatie. Dit kun je doen met een energieverbruiksmanager. Mocht dit hoger zijn dan vooraf was vastgesteld, dan kun je het installatiebedrijf vragen om de oorzaak hiervan op te sporen en aan te pakken.

Het onderhoud van een warmtepomp

Een warmtepomp moet één keer per jaar een onderhoudsbeurt krijgen. Het is handig om een contract af te sluiten met het installatiebedrijf dat je warmtepomp geplaatst heeft voor dit onderhoud. Het is het beste als dit bedrijf een erkenningsregeling voor warmtepompinstallateurs (SEI) heeft. De kosten voor het onderhoud van een warmtepomp zijn te vergelijken met de onderhoudskosten van een CV ketel.

Waarom zou ik een warmtepomp nemen?

Een warmtepomp brengt zowel voor- als nadelen met zich mee. Door deze tegen elkaar af te wegen kun je voor jezelf bepalen of je een warmtepomp wilt laten installeren.

De voordelen van een warmtepomp

Dit zijn de voordelen van een warmtepomp:

• Het is beter voor het milieu, omdat je CO2 uitstoot omlaag gaat.
• Je gasverbruik gaat omlaag.
• Je bespaart op de energierekening.
• De waarde van je woning gaat omhoog, omdat het een beter energielabel krijgt.
• Er zijn subsidieregelingen beschikbaar, waardoor je je investering in de warmtepomp kunt terugverdienen.
• Het is veiliger dan een verwarming die op gas werkt.
• Sommige modellen kunnen je huis ook koelen.

De nadelen van een warmtepomp

Dit zijn de nadelen van een warmtepomp:

• Een warmtepomp kan duur zijn voor veel mensen.
• Een goede isolatie is vaak noodzakelijk.
• Een warmtepomp neemt meestal meer plek in beslag dan een CV ketel.
• Niet elke warmtepomp kan worden geïnstalleerd in elke woning.
• De buiten-units maken geluid.