Stadsverwarming

Een half miljoen huishoudens in Nederland zijn aangesloten op een stadsverwarmingsnetwerk. Dit geeft hen toegang tot warm water, waardoor zij eigenlijk geen gasaansluiting meer nodig hebben. In dit artikel lees je wat stadsverwarming precies inhoudt, hoe het werkt, wat het kost en wat de voor- en nadelen zijn. Lees dus snel verder!

Wat is stadsverwarming?

Stadsverwarming is één van de manieren die huishoudens kan voorzien van warmte. Dit wordt gedaan door middel van restwarmte dat vrijkomt in de industriële sector. Je kunt hierbij denken aan de restwarmte van elektriciteitscentrales en afvalverbranding. Bij stadsverwarming is er in principe geen gas meer nodig voor het verwarmen van de aangesloten huizen. Dit maakt het één van de duurzamere alternatieven. Een ander alternatief voor stadsverwarming is blokverwarming: dit systeem werkt ook zonder gas. Er is dan één collectieve ketel voor een gehele appartement of huizencomplex. Nederland telt ongeveer een half miljoen huishoudens die aangesloten zijn op stadsverwarming.

Hoe werkt stadsverwarming?

Stadsverwarming verwarmd huizen met warmte dat overblijft uit de industriële sector. Zo komt er bijvoorbeeld veel warmte vrij bij het opwekken van elektriciteit in fabrieken en bij het verbranden van afval in afvalverbrandingsinstallaties. Deze warmte wordt restwarmte genoemd. De restwarmte wordt opgevangen en via een ondergronds buizenstelsel naar een warmteoverdrachtsstation geleid. In het warmteoverdrachtsstation wordt er water verwarmd met de restwarmte. Het warme water wordt vervolgens gedoseerd en naar huizen en andere gebouwen geleid die aangesloten zitten op het netwerk van de stadsverwarming. Hiermee kunnen deze panden dan gasloos worden verwarmd. Het water waar alle warmte vanuit onttrokken is wordt ten slotte weer teruggeleid naar het warmteoverdrachtsstation. Dit water wordt dan weer hergebruikt voor hetzelfde proces.

Aangesloten op de stadsverwarming en het gasnetwerk?

Er is in principe geen gasaansluiting nodig in een pand dat gebruikmaakt van stadsverwarming. Er is daarom eigenlijk ook geen cv-ketel meer nodig. Toch zijn er veel huizen die naast een aansluiting op de stadsverwarming ook nog een aansluiting op het gasnetwerk hebben. Dat komt omdat er dan nog gekookt kan worden op gas.

Hoe wordt de stadswarmte in mijn huis gemeten?

De stadswarmte die wordt gebruikt in huizen wordt gemeten aan de hand van een warmtemeter. Deze neemt vaak de plek in van een gasmeter. De warmtemeter houdt precies bij hoeveel warmte er is verbruikt. Dit heeft betrekking op zowel het verbruikte warme water, als de warmte voor de verwarming. Op de energierekening zie je in Gigajoule (GJ) aangegeven hoeveel warmte er in totaal is verbruikt.

Het kan voorkomen dat een meterkast twee losse warmtemeters heeft, in plaats van één. In dat geval ziet de energierekening er anders uit. Het verbruik van warmte voor de verwarming wordt nog steeds weergegeven in GJ, maar het verbruik van warm water wordt weergegeven in kubieke meters (m3).

Hoe regel ik de temperatuur in mijn huis?

Je kunt de temperatuur in huis gemakkelijk zelf regelen als je stadsverwarming hebt. Dit verschilt niet met huizen die enkel een gasaansluiting hebben. Veel huizen hebben een thermostaat waarmee de temperatuur te regelen is. Als er geen thermostaat is, dan kan dit geregeld worden met de draaiknoppen van de radiatoren. Ook kun je gebruik maken van slimme thermostaten. Niet alle slimme thermostaten zijn geschikt voor stadsverwarming. Vraag dit voor de zekerheid na.

Hoe kan ik gebruikmaken van stadsverwarming?

Je kunt alleen gebruikmaken van stadsverwarming als jouw hele wijk hierop is aangesloten. Vaak weet je al van tevoren of jouw wijk gebruikmaakt van stadsverwarming. Je kunt dus eigenlijk niet zelf bepalen of jij hier gebruik van gaat maken.

Welke steden hebben stadsverwarming?

Stadsverwarming is dus niet beschikbaar in alle wijken in Nederland. Daarnaast is het ook niet beschikbaar in alle steden. Dit zijn een aantal van grootste steden die gebruikmaken van stadsverwarming:

• Amsterdam
• Purmerend
• Rotterdam
• Arnhem
• Eindhoven
• Breda
• Tilburg
• Nijmegen
• Almere

Overstappen van energieleverancier

Niet iedereen heeft de mogelijkheid om gebruik te maken van stadsverwarming. Als jouw wijk deze mogelijkheid wel biedt, dan ben jij gebonden aan de energieleverancier die de stadswarmte regelt voor jouw wijk. Jij kunt dus niet overstappen naar een andere leverancier. Een aantal van grootste instanties die in Nederland stadswarmte leveren zijn:

• Nuon
• Eneco
• Essent
• Vattenfall

Wat kost stadsverwarming?

Huishouden met stadsverwarming betalen maandelijks een bedrag aan de energieleverancier. Het totaalbedrag bestaat uit de prijs voor de warmte, transportkosten en service- en onderhoudskosten. Hoeveel je in totaal betaalt ligt aan je verbruik en je energieleverancier. In elk geval is het wel zo dat je nooit meer betaalt dan dat je zou doen als gas gebruiker. De maximumprijs van stadswarmte is dus gebaseerd op de maximumprijs van gas

Een gemiddeld huishouden van twee personen gebruikt ongeveer 42 GJ per jaar aan verwarming en warm water. In 2021 zou dit huishouden gemiddeld €1.088,- betalen aan stadsverwarming. De manier van betalen kan verschillen. Zo kan het zo zijn dat je een vast bedrag per jaar betaald en dat achteraf wordt berekend hoeveel je precies verbruikt hebt. Het restbedrag wordt dan later in meerdering of mindering gebracht. Een andere manier van betaling is dat er aan de hand van de meter wordt berekend hoeveel je verbruikt hebt en je hier de rekening van krijgt.

Prijsplafond

Vanaf 1 januari 2023 geldt er een prijsplafond voor stadsverwarming. Tot een verbruik van 37 gigajoule (GJ) geldt er een maximumprijs van € 47,38 per GJ stadswarmte.

Toch duurder uit met stadsverwarming

Huishoudens die gebruikmaken van stadsverwarming zijn vaak duurder uit dan huishoudens die gebruikmaken van gas. Dit is ondanks de feiten dat de prijs voor stadsverwarming nooit hoger mag zijn dan gas en dat je geld bespaart omdat je geen cv-ketel meer nodig hebt. Dat komt omdat gasafnemers vaak in aanmerking komen voor welkom kortingen en acties. Afnemers van stadswarmte krijgen dit niet. Gemiddeld genomen zijn zij daardoor zo’n € 167,- per jaar meer kwijt.

Het onderhoud van stadsverwarming

Huizen met stadsverwarming hebben vaak geen cv-ketel, geiser of boiler. Hier hoeft dan natuurlijk ook geen onderhoud aan te worden verricht. Het enige wat in deze huizen gedaan moeten worden is eventueel de radiatoren ontluchten. Het is tijd om deze te ontluchten wanneer er een tikkend of borrelend geluid te horen is. Weet je niet hoe je radiatoren moet ontluchten? Check dan de website van je energieleverancier. Hier vind je de instructies. Het is in elk geval belangrijk dat je altijd op de onderste verdieping begint en zo naar boven toewerkt.

Storingen komen voor bij stadsverwarming

Storingen komen wel eens voor bij de stadsverwarming. Vaak is dit snel opgelost, maar dit is niet altijd het geval. Als je minimaal vier uur geen stadswarmte hebt kunnen gebruiken door een storing, dan heb je recht op een compensatie. Dit begint bij €35,- en kan oplopen naarmate de storing langer voortduurt.

Beschermd door de Warmtewet

Afnemers van stadswarmte worden beschermd door de Warmtewet. Hierin staan de regels met betrekking tot de stadswarmte. Zo is er vastgesteld welke vergoedingen er zijn bij storingen, hoe het warmteverbruik wordt gemeten en wat het maximumtarief is.

De voordelen

Het gebruik van stadswarmte heeft veel voordelen. Deze zijn:

• Het gebruik van stadswarmte is beter voor het milieu dan het gebruik van gas. Er wordt ongeveer de helft minder CO2 uitgestoten met stadswarmte.
• Het gebruik van stadsverwarming is veiliger dan het gebruik van gas. Je hebt vaak geen gasleidingen meer nodig in huis en het explosiegevaar is daarom dus lager.
• De gemeente regelt het onderhoud van de apparatuur in huis. Dit wordt dus altijd door een vakman gedaan.
• Met stadsverwarming heb je vaak geen cv-ketel meer nodig. Dat scheelt in onderhoud en kosten.
• Stadsverwarming zorgt ervoor dat het water in je huis heel snel warm wordt.

De nadelen

Naast voordelen heeft het gebruik van stadsverwarming ook een aantal nadelen. Deze zijn:

• Het gebruik van stadswarmte is vaak gemiddeld duurder dan het gebruik van gas.
• Met stadswarmte kun je niet je eigen leverancier kiezen. Per net is er maar één aanbieder. Je kunt dus geen vergelijkingen maken met andere partijen. 
• Stadsverwarming is niet de meest duurzame optie. Er zijn betere alternatieven.
• Stadsverwarming is niet overal beschikbaar.

Stadsverwarming samengevat

Stadsverwarming is één van de manieren die huishoudens kan voorzien van warmte. De warmte die hiervoor wordt gebruikt is de restwarmte uit de industriële sector. De restwarmte wordt opgevangen en via een ondergronds buizenstelsel naar een warmteoverdrachtsstation geleid. In het warmteoverdrachtsstation wordt er water verwarmd met de restwarmte. Het warme water wordt vervolgens gedoseerd en naar huizen en andere gebouwen geleid die aangesloten zitten op het netwerk van de stadsverwarming. Hiermee kunnen deze panden dan gasloos worden verwarmd.

Niet iedereen kan gebruikmaken van stadsverwarming. Dat komt omdat er alleen een bepaald aantal wijken, in specifieke steden zijn aangesloten op het netwerk. Daarnaast is het niet mogelijk om je eigen energieleverancier uit te kiezen, dit staat vooraf al vast. Met stadsverwarming zou je in principe kunnen besparen op een aantal aspecten, zoals het feit dat je geen cv-ketel nodig hebt.

Echter is gebleken dat mensen die gebruik maken van stadswarmte uiteindelijk meer geld kwijt zijn dan mensen die gas gebruiken. Dat komt omdat er geen kortingen en acties voor hen zijn. Het onderhoud wordt geregeld door de gemeente en het enige wat zelf gedaan moet worden is het ontluchten van de radiatoren in huis. De rechten en plichten van de afnemers en leveranciers van stadswarmte staan opgenomen in de Warmtewet.

Stadsverwarming heeft veel voordelen. Zo is het beter voor het milieu, is het veiliger dan gas en heb je snel warm water. Echter zijn er ook een aantal nadelen. Je bent gemiddeld meer geld kwijt, je kunt niet je eigen leverancier kiezen en het is niet voor iedereen beschikbaar.