Biomassaketel

Een biomassaketel is een van de vele opties waaruit je kunt kiezen om je huis te verwarmen. Er zijn een aantal aspecten waar je rekening mee moeten houden. Deze aspecten leggen wij je uit in dit artikel. Daarnaast lees je ook hoe een biomassaketel werkt, of deze geschikt is voor jouw huis en wat de voor- en nadelen zijn.

Wat is een biomassaketel?

Biomassaketels verwarmen de lucht in huizen. Tegelijkertijd zorgen biomassaketels ook voor de verwarming van stromend water. Een biomassaketel is één van de duurzamere alternatieven op cv-ketels. Dat komt omdat het op biomassa werkt in plaats van gas. Hierdoor is de CO²-uitstoot een stuk lager.

Hoe werkt het?

Een biomassaketel zorgt voor de verwarming van lucht en water in een huis. Deze werkt precies hetzelfde als een gasketel, maar dan met een andere brandstof. De brandstof die gebruikt wordt is biomassa in de vorm van hout. Dit hout wordt verbrand in de biomassaketel en hierdoor wordt er water verwarmd. Het warme water loopt vervolgens via leidingen naar de radiatoren die zich in het huis bevinden. Hierdoor wordt je huis verwarmd. Daarnaast zorgt de biomassaketel er uiteraard ook voor dat je warm stromend water hebt in huis.

Biomassa’s voor biomassaketels

Biomassa is een breed begrip waaronder alle organische materialen vallen die gebruikt kunnen worden voor het opwekken van energie. Voor biomassaketels in huizen zijn er drie opties: brandhout, houtpellets en houtsnippers. Houtpellets zijn het populairst, omdat die de meest goedkope optie is.

Hoe duurzaam is een biomassaketel?

Er is een discussie gaande over de duurzaamheid van biomassaketels. Bij het verbranden van hout komt namelijk CO² vrij. Als daarnaast ook bomen worden gekapt om het hout hiervan te kunnen verbranden, dan is dit dubbel nadelig. Dat komt omdat bomen CO² omzetten in zuurstof. Biomassaketels zijn daarom alleen CO²-neutraal als deze op hout werken uit verantwoord beheerde bossen. Dit zijn bossen waar voor elke gekapte boom een andere boom wordt geplant. Toch blijven biomassaketels standaard duurzamer dan cv-ketels, omdat cv-ketels meer CO² uitstoten.

Is het iets voor mij?

Een biomassaketel kan simpelweg worden aangesloten op bestaande radiatoren. Echter is niet ieder huis geschikt voor een biomassaketel. Het allerbelangrijkste is dat het huis voorzien is van een rookkanaal of schoorsteen die loopt tot voorbij de nok van het dak. Is dit niet het geval, dan kun je kijken of je een rookkanaal kunt laten aanleggen. Ten tweede is het belangrijk dat je een opslagmogelijkheid hebt voor het hout dat gebruikt wordt voor de biomassaketel. Hoe groot zo’n opslag moet zijn ligt aan hoeveel hout je tegelijkertijd inslaat. Je kunt echter uitgaan van tussen de 1m³ en 6m³. Het zou het meest efficiënt zijn als het hout in dezelfde ruimte ligt opgeslagen als de biomassaketel, maar dit is geen vereiste.

Woon jij in een woonwijk? Dan is het aan te raden om maximaal 2 avonden per week de ketel aan te zetten, vanwege rookoverlast in de buurt. Een schoner alternatief zou een warmtepomp zijn. In de buitengebieden is dit een minder groot probleem. Houd er rekening mee dat je met een biomassaketel als hoofdverwarming, de gehele winter aan het stoken bent.

Waarom kiezen voor een biomassaketel?

Misschien vraag je je af waarom je überhaupt zou moeten kiezen voor een biomassaketel. De keuze is natuurlijk aan jou, maar er zitten veel voordelen verbonden aan een biomassaketel.

De voordelen

Dit zijn de voordelen van een biomassaketel:

• Een biomassaketel stoot minder CO² uit dan andere ketels. Hierdoor is het beter voor het milieu en voor je gezondheid.
• De brandstof voor een biomassaketel is goedkoper dan voor andere ketels. Het is voordeliger om te stoken met houtpellets, dan met gas.
• Een biomassaketel heeft een hoger rendement omdat het een laag vermogen heeft. Ze hebben een verbruik van ongeveer 25-30 kW/u.
• Een biomassaketel is ecologisch verantwoord. Dat komt omdat er biomassa wordt gebruikt als brandstof. Let op: dit geldt alleen wanneer er verantwoord hout wordt gebruikt. De beste keuze is tweedehands hout. Je herkent ze aan het FSC-Recycled label. Dit betekent dat het hout voor minimaal 85% gemaakt is van gerecycled hout. Hout uit een duurzaam beheerd bos herken je aan het PEFC keurmerk.

De nadelen

Naast voordelen hebben biomassaketels ook een aantal nadelen:

• Een biomassaketel heeft veel ruimte nodig. De ketel zelf is gemiddeld groter dan de alternatieven en er is ruimte nodig voor de opslag van het hout.
• Een biomassaketel heeft meer tijd nodig om op te warmen dan andere soorten ketels.
• Biomassaketels zijn niet geheel klimaatneutraal. Dat komt omdat er fossiele brandstoffen (koolstof die verantwoordelijk is voor de uitstoot van broeikasgassen) nodig zijn om de houtpellets te maken en transporteren.
• Een biomassaketel stoot fijnstof uit. Dat gebeurt tijdens de verbranding van het hout. Fijnstof kan zorgen voor gezondheidsklachten. Bij een goed geïnstalleerde biomassaketel zal de overlast van het fijnstof echter minimaal zijn.
• Er is niet veel verantwoord hout te verkrijgen. Het is momenteel dus niet mogelijk om biomassaketels verantwoord op een grote schaal te gaan gebruiken.

Houd hier rekening mee

Heb je besloten om een biomassaketel te nemen? Dan is het verstandig dat je rekening houdt met de volgende punten:

1. Kies je hout zorgvuldig uit. Zorg ervoor dat het voldoet aan het ENplus A1 keurmerk. Zo weet je dat de pallets een goede verbrandingskwaliteit hebben. Kies daarnaast ook voor hout met een duurzaamheidskeurmerk. Een voorbeeld hiervan is het Better Biomass label.
2. Zorg dat de installatie van de biomassaketel goed gedaan wordt. Hierdoor is de duurzaamheid van de ketel het best. Ook ontstaan er minder ongezonde situaties bij een goed geïnstalleerde biomassaketel.
3. Voor een biomassaketel is een rookkanaal nodig. Heb je deze niet, dan zou je kunnen kijken of je dit kunt laten installeren. Laat dit wel door een vakman doen. Zo ben je verzekerd van een goed werkende ketel.
4. Zorg voor een droge opslagruimte voor de het hout. Gemiddeld genomen verbruikt een huishouden met een biomassaketel bijna 4.000 houtpellets per jaar. Deze moeten ergens opgeslagen worden.
5. Een biomassaketel heeft onderhoud nodig. Plaats de installatie daarom op een plek die makkelijk te bereiken is, zoals een garage of kelder.
6. Zorg voor een groot buffervat. Hierdoor kan de biomassaketel door blijven werken en valt deze niet snel uit. Dit zorgt voor minder fijnstof uitstoot en een duurzamer verbruik.
7. Ga niet zomaar zelf klussen aan een biomassaketel. Laat alle installaties en reparaties doen door een vakman met ervaring. Zo voorkom je gevaarlijke situaties en ben je verzekerd van een goede en duurzame verbranding.
8. Check of er geen gemeentelijk verbod is op het gebruik van gestookte installaties.

De prijs van een biomassaketel

Biomassaketels kunnen enorm in prijs verschillen. Dat komt omdat er verschillende soorten ketels zijn. Echter kun je uitgaan van een minimum bedrag van €5.000,- voor een biomassaketel, exclusief installatiekosten. Dit is voor modellen die handmatig aangevuld moeten worden. Een ketel met een automatisch bijvulsysteem kost al snel vier keer zoveel. De installatiekosten van een biomassaketel liggen tussen de €500,- en €3.500,-. De kosten verschillen per monteur en ketelmodel. In Nederland is er vanaf 2020 geen subsidieregeling meer van de overheid voor biomassaketels.

Wat zijn de stookkosten?

De stookkosten van een biomassaketel liggen lager dan een cv- of hr-ketel. Dat komt omdat houtpellets veel goedkoper zijn dan gas. Voor een gemiddeld huishouden zullen de kosten daardoor tot ongeveer €500,- per jaar lager uitvallen. Daarnaast heb je met een biomassaketel helemaal geen gasaansluiting meer nodig als je elektrisch kookt. Dit aspect bespaart je ongeveer €260,- extra per jaar aan vastrecht.

Biomassaketel samengevat

Een biomassaketel verwarmt de lucht en het stromende water in huizen. Het is een van de duurzamere alternatieven op gasketels. Er wordt namelijk gebruik gemaakt van biomassa. Dit is de brandstof in de vorm van hout om de biomassaketel te laten werken. Hiervoor kan gekozen worden uit houtpellets, houtsnippers en/of brandhout. Houtpellets zijn de goedkoopste optie. Een biomassaketel kan gewoon worden aangesloten op de bestaande radiatoren in huis. Het is echter wel belangrijk dat het huis voorzien is van een rookkanaal. Daarnaast is het ook belangrijk dat er een droge opslagplaats aanwezig is voor het hout. Biomassaketels hebben een aantal voordelen. Zo stoten deze minder CO2 uit; ze zijn goedkoper en meer ecologisch verantwoord dan andere ketel opties. Echter zitten er ook nadelen verbonden aan biomassaketels. Zo is er veel ruimte voor nodig; stoot het fijnstof uit en heeft het meer tijd nodig om op te warmen. De prijs van een biomassaketel verschilt per merk en type, maar voor een basismodel kun je uitgaan van minimaal €5.000,-, exclusief installatiekosten. De installatiekosten liggen tussen de €500,- en €3.500,-. Dit is dus een investering, maar op de lange termijn kun je ook geld besparen. Een gemiddeld gezin kan ongeveer tussen de €500,- en €760,- per jaar besparen. Heb je besloten om te kiezen voor een biomassaketel? Houd dan wel rekening met een aantal aspecten. Kies je hout zorgvuldig; zorg voor een goede installatie; creëer een droge opslagruimte voor het hout; zorg voor een groot buffervat, laat reparaties doen door een vakman en check of er geen gemeentelijk verbod is op het gebruik van gestookte installaties.